Çocukluk Çağı Tepkisel Bağlanma Bozukluğu Nedir?

Çocukluk Çağı Tepkisel Bağlanma Bozukluğunun diğer bir adı “reaktif bağlanma bozukluğu “dur. Bağlanma bozukluğunu anlayabilmek için öncelikli olarak bağlanmanın ne olduğuna bakmakta  fayda var. Bağlanma, bebekle bakım veren arasında kurulan ilişkiye denir. Kurulan bu ilişki bebeğin hayatındaki ilk bağlarını oluşturduğu için özel ve önemli bir bağdır. Uzun yıllar yapılan çalışmalar ile bu bağın kurulma şeklinin çocuğun yaşam boyu duygusal süreçlerini etkilediği görülmüş.

Temel olarak bağlanma dediğimiz şey bebekle anne arasındaki güven ilişkisi, bebeğin annesi tarafından korunacağını hissetmesi ve zamanı geldiğinde de bu ilişkiden aldığı güven ile bağımsızlığını kazanabilmesidir.

Bağlanma süreci anne karnında başlar. Doğum ve sonraki yaşantılarla şekillenmeye devam eder. Bebek için sağlanan ortam, güvenli, tutarlı ve destekleyici ise bebek güvenli bağlanır. Ancak bazı durumlarda ebeveynin kendi kaygıları, yaşanan zorlu süreçlerle bebek kaygılı bağlanma veya tutarsız tutumların etkisiyle kaçıngan bağlanama stili ile bağlanabilmektedir.

Güvenle bağlanamayan bebekler, sonraki yaşlarda sosyal ilişkileri ve duygusal süreçleri yönetmek konusunda zorluk yaşayabilirler. Güvenli bağlanmanın gerçekleşmediği durumlardaki bağlanma stillerinde ortaya çıkan zorluğa çocukluk dönemi tepkisel bağlanma bozukluğu adı verilir. Her güvensiz bağlanma stili tepkisel bağlanma bozukluğunun oluşmasına sebep olmaz.

Çocuğumda Tepkisel Bağlanma Bozukluğu Olabilir Mi?

Aşağıdaki sorulara bir ya da birden çok evet yanıtını veriyorsanız bağlanma bozuklukları ile çalışan bir uzmandan çocuğunuzun bağlanma stiliyle ilgili fikir alabilirsiniz. 

● Çocuğunuzun doğum sürecinde zorlu olaylar yaşadınız mı?

● Beklenmeyen bir gebelik, zor doğum öyküsü var mı?

● Çoğul gebelik yaşadınız mı? Ya da kardeşiyle arasında gebe kaldığınız süre arasında 24 aydan az bir zaman farkı var mı?

● Bebeğinizin 0-2 yaş sürecinde ondan ayrılmak durumunda kaldınız mı?

● Lohusalık depresyonu yaşadınız mı?

● Çocuğunuz 0-2 yaş sürecinde yoğun teknolojik cihaza maruz kaldı mı?
(tablet, telefon, tv. vb.)

Çocuklarda Tepkisel Bağlanma Bozukluğu Belirtileri

Aşağıdaki sorulardan bir ya da birden fazlasına evet yanıtı veriyorsanız çocuğunuzda tepkisel bağlanma bozukluğu olabilir. Bununla ilgili bir uzmandan görüş alabilirsiniz.

● Çocuğunuz sizi duymuyor gibi davranıyor mu?

● Sosyal ilişkiler kurmakta zorlanıyor mu?

● Huzursuz ve kolay sakinleşemeyen bir çocuk mu? 

● Siz evden çıkarken ya da onu ilk defa okula bıraktığınızda tepki vermiyor mu?

● İnsanlardan kendini soyutluyor  mu?

● Kısıtlı göz teması var mı?

● Fiziksel temastan hoşlanmaz ve fiziksel teması reddeder mi?

● Sizi taklit etmeyip kendi başına oyun oynamakta zorluk yaşar mı ?

● Sözel ipuçlarını yakalamak konusunda zorlanır mı?

● El sallamak, bay bay demek, jest ve mimikleri anlamlandırmakta zorlanır mı?

● Konuşmasında bir gecikme oldu mu?

Çocukluk çağı tepkisel bağlanma bozukluğu bazı durumlarda otizmin spektrum bozukluğuyla karıştırılabilmektedir. Bu ikisini ayırt etmek oldukça güçtür. Bu sebeple bir uzman desteği almak ve bu belirtilerin birbirinden ayırt edilmesi oldukça önemlidir.

Çocukluk çağ tepkisel bağlanma bozukluğunda, bağlanma temelli destek verildiğinde yukarıdaki semptomlar ortadan kalkabilmektedir. Bu durumda çocuğun yaşının büyük önemi bulunmaktadır. Ancak otizm spektrumuna giren durumlarda özel eğitim ve sürecinin büyük önemi bulunmaktadır. Bu durumda çocuğun destek ihtiyacı daha farklı olacaktır.

Çocuğunuzda reaktif bağlanma bozukluğu olabileceğinden şüpheleniyorsanız veya gelişimsel süreçlerinde akranlarına göre farklılıklar olduğunu gözlemliyorsanız vakit kaybetmekten uzman desteği almak için Bakırköy Psikoloji Lora ile iletişime geçebilirsiniz. Gözlemlediğiniz farklılıklarda bir an önce uzman desteğine başlamak önemlidir. Çünkü özellikle 0-2 yaş ve 2-4 yaş arasındaki destek süreçleri daha sonraki yaşlara göre çok daha önemli olacaktır.